ภาษาไทย_ป.5_โคลงโลกนิติ2
-
Upload
-
0
-
Embed
-
Share
-
Upload and view presentations on any device and embed the player to your website! --- > >Upload PPT
- Upload PPT
followed
unfollow
follow
0
Presentation Transcript
- 1.บทเรียน เรื่อง โคลงโลกนิติ ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย นางสาวบุศรา คำมูลนา ครู วิทยฐานะครูชำนาญการ โรงเรียนคชเผือกอนุสรณ์ สำนักงานเขตประเวศ กรุงเทพมหานคร
- 2.บทเรียน แบบทดสอบ ออกจากระบบ วีดิทัศน์ประกอบบทเรียน
- 3.จุดประสงค์การเรียนรู้ อธิบายความหมายของโคลงโลกนิติ ตัวชี้วัด ท๑.๑ ป๕/๕ วิเคราะห์และแสดงความคิดเห็น เกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน เพื่อนำไปใช้ ในการดำเนินชีวิต
- 4.โคลงโลกนิติ อ่านว่า โคลง – โลก – กะ – นิด เป็นวรรณกรรมประเภทคำสอน ในลักษณะของโคลงสุภาษิต แปลว่า ระเบียบแบบแผนแห่งโลก
- 5.โคลงโลกนิติ เป็นสุภาษิตเก่าแก่ที่บรรพบุรุษของไทย นำไปเล่าเรียน สั่งสอนและประพฤติปฏิบัติกันอย่างกว้างขวาง เมื่อพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ ทรงปฏิสังขร วัดพระเชตุพนฯทรงมีพระราชประสงค์จะให้จารึก โคลงโลกนิติลงในแผ่นศิลาเพื่อเป็นธรรมทาน จึงได้ โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมวงศ์เธอกรมพระยาเดชาดิศร รวบรวมโคลงโลกนิติของเก่ามาชำระแก้ไขใหม่ให้เรียบร้อย ประณีตและไพเราะ สุภาษิตที่ปรากฏในโคลงโลกนิติล้วนเป็น ภาษิตที่เหมาะสม ที่จะใช้เป็นหลักประพฤติปฏิบัติ ในการดำเนินชีวิตและนำไปสั่งสอนกันต่อไป
- 6.โคลงโลกนิติ เป็นบทร้อยกรอง คำประพันธ์ ประเภท โคลงสี่สุภาพ มีบังคับสัมผัส และบังคับให้มีวรรณยุกต์เอกโท ในบางตำแหน่งด้วย กล่าวคือ มีเอก ๗ แห่ง และโท ๔ แห่ง เรียกว่า เอกเจ็ดโทสี่ ฉันทลักษณ์
- 7.สัมผัสบังคับ เรียกอีกอย่างว่า "สัมผัสนอก" หมายถึง สัมผัสที่กำหนดเป็นแบบแผนในคำประพันธ์ เป็นสัมผัสสระ คือมีเสียงสระและตัวสะกดมาตราเดียวกัน ดังนี้ บาทแรก คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ สัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคแรก ในบาทที่ ๒ และ ๓ บาทที่ ๒ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ สัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคแรก ในบาทที่ ๔ ในจินดามณี ฉบับพระโหราธิบดี
- 8. ปลาร้าพันห่อด้วย ใบคา ใบก็เหม็นคาวปลา คละคลุ้ง คือคนหมู่ไปหา คบเพื่อน พาลนา ได้แต่ร้ายร้ายฟุ้ง เฟื่องให้เสียพงศ์
- 9. ใบคาเมื่อนำไปห่อปลาร้า กลิ่นคาว ก็จะติดมาด้วย เปรียบกับ การคบเพื่อนไม่ดี เราก็จะทำสิ่งไม่ดีตาม ทำให้เดือดร้อนและเสียชื่อวงศ์ตระกูล ความหมาย :
- 10. ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา หอมระรวยรสพา เพริศด้วย คือคนเสพเสน่หา นักปราชญ์ ความสุขซาบฤๅม้วย ดุจไม้กลิ่นหอม
- 11. ใบพ้อเมื่อนำไปห่อไม้กฤษณา กลิ่นหอมก็จะติดมาด้วย เปรียบกับ การคบคนดี มีปัญญา เราก็จะทำดีตาม ทำให้มีความสุขความเจริญไปตลอด ความหมาย :
- 12. ผลเดื่อเมื่อสุกไซร้ มีพรรณ ภายนอกแดงดูฉัน ชาดบ้าย ภายในย่อมแมลงวัน หนอนบ่อน ดุจดั่งคนใจร้าย นอกนั้นดูงาม
- 13. ผลเดื่อตอนสุกจะมีสีแดงน่ากิน แต่ด้านในมีหนอนแมลงวันไชอยู่ เปรียบกับ คนที่ภายนอกดูดีแต่ใจร้าย ดังนั้นจึงควรคบคนที่จิตใจไม่ใช่รูปร่างหน้าตา ความหมาย :
- 14. ยางขาวขนเรียบร้อย ดูดี ภายนอกหมดใสสี เปรียบฝ้าย กินสัตว์เสพปลามี ชีวิต เฉกเช่นชนชาติร้าย นอกนั้นนวลงาม
- 15. นกยางมีขนสีขาวสะอาดเรียบร้อย ภายนอกดูสวยงาม แต่กินสิ่งมีชีวิตเป็นอาหาร เปรียบกับ คนจิตใจชั่วร้ายที่ภายนอกมีลักษณะดี ความหมาย :
- 16. รูปแร้งดูร่างร้าย รุงรัง ภายนอกเพียงพึงชัง ชั่วช้า เสพสัตว์ที่มรณัง นฤโทษ ดังจิตสาธุชนกล้า กลั่นสร้างทางผล
- 17.นกแร้งมีรูปร่างไม่สวย มีขนรุงรัง ภายนอกดูน่ารังเกียจ แต่มันไม่มีอันตรายกินสัตว์ที่ตายแล้ว เปรียบกับ คนที่ภายนอกไม่สวยแต่จิตใจดีมีคุณธรรม ความหมาย :
- 18. นาคีมีพิษเพี้ยง สุริโย เลื้อยบ่ทำเดโช แช่มช้า พิษน้อยหยิ่งโยโส แมลงป่อง ชูแต่หางเองอ้า อวดอ้างฤทธี
- 19.งูมีพิษร้ายแรงแต่เลื้อยช้า ๆ ไม่แสดงอำนาจ ส่วนแมงป่องมีพิษน้อยแต่ชูหางอวดว่ามีพิษ เปรียบกับคนมีความสามารถน้อยแต่อวดดี ส่วนคนมีความสามารถจริงมักจะถ่อมตน ความหมาย :
- 20. ความรู้ผู้ปราชญ์นั้น นักเรียน ฝนทั่งเท่าเข็มเพียร ผ่ายหน้า คนเกียจเกลียดหน่ายเวียน วนจิต กลอุทกในตะกร้า เปี่ยมล้นฤๅมี
- 21.ผู้มีปัญญาจะมีความเพียรในการแสวงหาความรู้ เหมือนการฝนทั่งให้เป็นเข็ม ส่วนคนที่เกียจคร้านการเรียนจะเหมือนกับน้ำที่อยู่ในตะกร้าที่ไม่มีวันเต็ม ความหมาย :
- 22. วิชาควรรักรู้ ฤๅขาด อย่าหมิ่นศิลปศาสตร์ ว่าน้อย รู้จริงสิ่งเดียวอาจ มีมั่ง เลี้ยงชีพช้าอยู่ร้อย ชั่วหลื้อเหลนหลาน
- 23.ควรแสวงหาความรู้และฝึกฝนอยู่เสมอ อย่าดูหมิ่นความรู้ใด ๆ ว่าเล็กน้อยไม่มีค่า แม้รู้จริงเพียงเรื่องเดียวก็ใช้เลี้ยงชีพไป ชั่วลูกหลานได้ ความหมาย :
- 24. รู้น้อยว่ามากรู้ เริงใจ กลกบเกิดอยู่ใน สระจ้อย ไป่เห็นชเลไกล กลางสมุทร ชมว่าน้ำบ่อน้อย มากล้ำลึกเหลือ
- 25.คนมีความรู้น้อย มักหลงคิดว่าตนมีความรู้มาก เหมือนกบที่เกิดในสระเล็กๆ ไม่เคยเห็นทะเล จึงหลงชื่นชมว่า สระที่อยู่นั้นกว้างใหญ่มาก ความหมาย :
- 26. งาช้างฤๅห่อนเหี้ยน หดคืน คำกล่าวสาธุชนยืน อย่างนั้น ทุรชนกล่าวคำฝืน คำเล่า หัวเต่ายาวแล้วสั้น เล่ห์ลิ้นทรชน
- 27.งาช้างเมื่องอกแล้วไม่มีวันหดคืน เหมือนคำพูดที่มั่นคงของคนดี ส่วนคนชั่วมักพูดกลับกลอก เชื่อถือไม่ได้ เหมือนหัวเต่าที่ยาวแล้วหดสั้นได้ ความหมาย :
- 28. เหมหงส์เลี้ยงชีพด้วย สาคร ช้างพึ่งพนาดร ป่าไม้ ภุมราบุษบากร ครองร่าง ตนนา นักปราชญ์เลี้ยงตัวได้ เพื่อด้วยปัญญา
- 29.หงส์อาศัยแหล่งน้ำเลี้ยงชีวิต ช้างพึ่งป่าไม้เป็นที่อาศัยหากิน แมลงภู่ ผึ้งหาอาหารจากดอกไม้ ส่วนผู้มีปัญญาใช้ความรู้ความสามารถเพื่อเลี้ยงตนเอง ความหมาย :
- 30. เสียสินสงวนศักดิ์ไว้ วงศ์หงส์ เสียศักดิ์สู้ประสงค์ สิ่งรู้ เสียรู้เร่งดำรง ความสัตย์ ไว้นา เสียสัตย์อย่าเสียสู้ ชีพม้วยมรณา
- 31.ยอมเสียทรัพย์เพื่อรักษาศักดิ์ศรีของตระกูล ยอมเสียศักดิ์ศรีเพื่อแลกความรู้ ยอมเสียรู้เพื่อรักษาความสัตย์ แต่หากต้องเสียความสัตย์ยอมตายดีกว่า ความหมาย :
- 32. จามรีขนข้องอยู่ หยุดปลด ชีพบ่รักรักยศ ยิ่งไซร้ สัตว์โลกซึ่งสมมติ มีชาติ ดูเยี่ยงสัตว์นั้นได้ ยศซ้องสรรเสริญ
- 33.จามรีมีขนยาวสวย เมื่อขนไปติดอะไร มันจะหยุดปลดขนออก แม้จะตายก็ยอม มนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐ ควรเอาอย่างจามรีที่รักศักดิ์ศรียิ่งกว่าชีวิต จะมีคน ยกย่องสรรเสริญ ความหมาย :
- 34.แบบทดสอบ ประลองปัญญา กดปุ่มเริ่มทำ กลับหน้าหลัก
- 35.ออกจากบทเรียน ใช่ ไม่ใช่
- 36.เรียนรู้โคลงโลกนิติ ฝึกฝนอ่านเป็นประจำนะคะ “เว้นวิจารณ์ว่างเว้น สดับฟัง เว้นนี้ถามอันยัง ไป่รู้ เว้นเล่าลิขิตสัง- เกตว่าง เว้นนา เว้นดั่งกล่าวผู้ ปราชญ์ได้ฤาดี” การเว้นที่จะพูดแสดงความคิดเห็น การเว้นที่จะรับฟังคนอื่น การเว้นที่จะถามเรื่องที่ตนไม่รู้ และการไม่รู้จักสังเกต ย่อมไม่ใช่คุณสมบัติของนักปราชญ์ที่พึ่งมี
Related
